QMS
QMS System zarządzania jakością
System zarządzania jakością (QMS) to zestaw skoordynowanych działań mających na celu kierowanie i kontrolowanie organizacji pod względem jakości w celu ciągłego doskonalenia skuteczności i wydajności jej działania. QMS jest zorganizowany wokół powiązanych ze sobą procesów, które zapewniają niezbędne kontrole wdrożeniowe w celu zapewnienia, że wymagania klientów i przepisów są spełnione, a proces jest stale doskonalony.
Głównym celem QMS jest zdefiniowanie procesów, które prowadzą do wytwarzania produktów i usług wysokiej jakości, a nie do wykrywania wadliwych produktów lub usług po ich wytworzeniu.
QMS jest aktywem biznesowym organizacji, ponieważ ma on istotny wpływ na wyniki finansowe firmy, jej ekspozycję na ryzyko i morale pracowników. Daje on również pewność organizacji co do jej zdolności do wytwarzania i dostarczania produktów, które spełniają potrzeby i oczekiwania klientów i zewnętrznych interesariuszy. QMS stosuje podejście procesowe.
Zasady QMS
System zarządzania jakością (QMS) opiera się na ośmiu zasadach zarządzania jakością. Zasady te są wykorzystywane jako przewodnik dla organizacji w celu poprawy jej wyników. Te osiem zasad zostało opisanych poniżej.
Zasada 1 QMS:
Zorientowanie na klienta - Organizacje zależą od swoich klientów i dlatego powinny rozumieć obecne i przyszłe potrzeby klientów. Powinny one spełniać wymagania klientów i dążyć do przekraczania ich oczekiwań. Kluczowe korzyści płynące z koncentracji na kliencie to (i) zwiększenie przychodów i udziału w rynku dzięki elastycznemu i szybkiemu reagowaniu na możliwości rynkowe, (ii) zwiększenie efektywności wykorzystania zasobów organizacyjnych w celu zwiększenia zadowolenia klienta oraz (iii) zwiększenie lojalności klientów w celu ponownego prowadzenia działalności.
Zasada 2 QMS:
Przywództwo - Liderzy ustanawiają jedność celu i kierunku działania organizacji. Stwarzają i utrzymują środowisko wewnętrzne, w którym ludzie mogą w pełni zaangażować się w osiąganie celów organizacji. Kluczowe korzyści płynące z przywództwa to: (i) motywacja pracowników i ich zrozumienie celu i zadań organizacji, (ii) ocena działań oraz ich ujednolicenie i wdrożenie w jednolity sposób, oraz (iii) minimalizacja błędnej komunikacji pomiędzy różnymi poziomami organizacji.
Zasada 3 QMS:
Zaangażowanie ludzi - Ludzie na wszystkich poziomach są istotą organizacji, a ich pełne zaangażowanie umożliwia wykorzystanie ich umiejętności z korzyścią dla organizacji. Kluczowe korzyści to: (i) motywacja, zaangażowanie i zaangażowanie ludzi w organizacji, (ii) innowacyjność i kreatywność w realizacji celów organizacji, (iii) odpowiedzialność ludzi za własne wyniki i udział ludzi oraz (iv) wkład w ciągłe doskonalenie.
Zasada 4 QMS:
Podejście procesowe - Pożądany rezultat jest osiągany w sposób bardziej efektywny, gdy działania i związane z nimi zasoby są zarządzane jako proces. Kluczowymi korzyściami są: (i) niższe koszty i krótszy czas cyklu dzięki efektywnemu wykorzystaniu zasobów, (ii) lepsze, spójne i przewidywalne wyniki oraz (iii) ukierunkowane i priorytetowe możliwości poprawy.
Zasada 5 QMS:
Systemowe podejście do zarządzania - Efektywność i skuteczność organizacji w osiąganiu jej celów są wzmacniane poprzez identyfikację, zrozumienie i zarządzanie wzajemnie powiązanymi procesami jako systemem. Kluczowymi korzyściami są: (i) integracja i dostosowanie procesów, które najlepiej pozwolą osiągnąć pożądane rezultaty, (ii) zdolność do skoncentrowania wysiłków na procesach oraz (iii) zapewnienie zaufania zainteresowanych stron co do spójności, efektywności i skuteczności organizacji.
Zasada 6 QMS:
Ciągłe doskonalenie - Ciągłe doskonalenie ogólnych wyników organizacji powinno być stałym celem organizacji. Kluczowymi korzyściami są: (i) przewaga w wynikach poprzez poprawę zdolności organizacyjnych (ii) dostosowanie działań doskonalących na wszystkich poziomach do strategicznych intencji organizacji; oraz (iii) elastyczność w szybkim reagowaniu na możliwości.
Zasada 7 QMS:
Faktyczne podejście do podejmowania decyzji - Decyzje, które są oparte na analizie danych i informacji, są najbardziej skuteczne. Korzyści są następujące: (i) świadome decyzje; (ii) zwiększona zdolność do przeglądu, kwestionowania i zmiany opinii i decyzji; oraz (iii) zwiększona zdolność do wykazania skuteczności wcześniejszych decyzji poprzez odniesienie do dokumentacji dotyczącej faktów.
Zasada 8 QMS:
Wzajemnie korzystne relacje z dostawcami - Organizacja i jej dostawcy są od siebie wzajemnie zależni, a wzajemnie korzystne relacje zwiększają zdolność obu stron do tworzenia wartości. Kluczowe korzyści to (i) zwiększona zdolność do tworzenia wartości dla obu stron, (ii) elastyczność i szybkość wspólnych reakcji na zmieniające się potrzeby i oczekiwania rynku lub klientów oraz (iii) optymalizacja kosztów i zasobów.
Normy dla QMS
Rodzina norm ISO 9000 jest związana z QMS i ma na celu pomóc organizacjom w zapewnieniu, że spełniają one potrzeby klientów i innych zainteresowanych stron, spełniając jednocześnie wymagania ustawowe i regulacyjne związane z produktem. Normy te są publikowane przez ISO, Międzynarodową Organizację Normalizacyjną. Rodzina ISO 9000 zajmuje się różnymi aspektami QMS, w tym ośmioma zasadami zarządzania, na których opiera się ta rodzina norm. Normy te stanowią wytyczne i narzędzia dla firm i organizacji, które chcą zapewnić, że ich produkty i usługi konsekwentnie spełniają wymagania klienta i że jakość jest stale podnoszona.
NORMY ISO dla QMS
Rodzina norm ISO 9000 2 została wydana po raz pierwszy w 1987 roku i miała taką samą strukturę jak brytyjska norma BS 5750. Od tego czasu jest stale aktualizowana przez stałe komitety techniczne i grupy doradcze, które otrzymują informacje zwrotne od tych specjalistów, którzy wdrażają normę.
W rodzinie ISO 9000 znajduje się wiele norm, wśród których znajdują się następujące:
ISO 9001:2008 - określa wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością
ISO 9000:2005 - obejmuje podstawowe pojęcia i język
ISO 9004:2009 - koncentruje się na tym, jak uczynić system zarządzania jakością bardziej efektywnym i skutecznym.
ISO 19011:2011 - określa wytyczne dotyczące wewnętrznych i zewnętrznych audytów systemów zarządzania jakością.
Norma ISO 9001 zajmuje się wymaganiami, które muszą spełniać organizacje pragnące spełnić wymagania normy.
Norma ta jest również oparta na cyklu PDCA, podobnie jak inne normy ISO dotyczące zarządzania systemem. ISO 9001:2008 określa kryteria dla systemu zarządzania jakością i jest jedyną normą w rodzinie, która może być certyfikowana (choć nie jest to wymóg). Może być stosowana przez każdą organizację, dużą lub małą, niezależnie od zakresu jej działalności. Norma określa, że organizacja powinna wydać i utrzymywać następujące sześć udokumentowanych procedur:
Kontrola dokumentów
Kontrola zapisów
Audyty wewnętrzne
Kontrola produktu/usługi niezgodnego z wymogami
Działanie naprawcze
Działania zapobiegawcze
Oprócz tych procedur, norma ISO 9001:2008 wymaga od organizacji udokumentowania wszelkich innych procedur wymaganych dla jej skutecznego działania.
Norma wymaga również, aby organizacja wydała i przekazała udokumentowaną politykę jakości, Podręcznik Jakości (który może, ale nie musi zawierać udokumentowane procedury) oraz liczne zapisy, określone w normie. Wymagania normy są omówione w kolejnych ośmiu sekcjach.
Sekcja 1: Zakres
Sekcja 2: Odniesienie normatywne
Sekcja 3: Terminy i definicje (specyficzne dla ISO 9001, nieokreślone w ISO 9000)
Sekcja 4: System zarządzania jakością
Sekcja 5: Odpowiedzialność kierownictwa
Sekcja 6: Zarządzanie zasobami
Sekcja 7: Realizacja produktu
Sekcja 8: Pomiar, analiza i doskonalenie
Różne aspekty QMS są omówione w różnych częściach normy.
Wymagania dotyczące dokumentacji
Odpowiedzialność za zarządzanie
Zaangażowanie kierownictwa
Orientacja na klienta
Polityka jakości
Planowanie
Odpowiedzialność, władza i komunikacja
Przegląd zarządzania
Zarządzanie zasobami
Zapewnienie zasobów
Zasoby ludzkie
Infrastruktura
Środowisko pracy
Realizacja produktu
Planowanie realizacji produktu
Procesy związane z klientem
Projektowanie i rozwój
Zakupy
Produkcja i świadczenie usług
Kontrola urządzeń monitorujących i pomiarowych
Pomiar, analiza i doskonalenie
Monitorowanie i pomiary
Kontrola produktu niezgodnego z wymogami
Analiza danych
Poprawa
QMS stanowi temat licznych wykładów i szkoleń dla firm.