Przywództwo autokratyczne
Co to jest przywództwo autokratyczne?
Przywództwo autokratyczne to takie, w którym lider posiada wszystkie uprawnienia decyzyjne i rzadko konsultuje się z innymi. Obecnie przywództwo autokratyczne nie jest specjalnie popularne, ma wiele wad, prowadzi do niskiego zaangażowania, a czasem do toksycznego środowiska.
Przywództwo autokratyczne – kiedy powstało
Kurt Lewin, urodzony w Niemczech amerykański psycholog, jest uznawany za twórcę terminu autokratyczny styl przywództwa. Termin powstał w latach trzydziestych XX wieku w ramach koncepcji trzech stylów przywództwa Lewina oraz przeprowadzenia kilku eksperymentów dotyczących przywództwa, w których analizowano style przywództwa autokratycznego, demokratycznego i leseferystycznego.
Ogólnie rzecz biorąc, przywódcy autokratyczni posiadają wszelkie uprawnienia decyzyjne, a organizacja jest zazwyczaj całkowicie zależna od lidera w podejmowaniu decyzji.
Kiedy sprawdza się przywództwo autokratyczne
Przywództwo autokratyczne jest przydatne w sytuacjach kryzysowych, kiedy kluczowe znaczenie ma kontrola i szybkie podejmowanie decyzji.
Przywództwo autokratyczne najlepiej sprawdza się w sytuacjach, gdy jest mało czasu na podejmowanie decyzji w grupie lub gdy lider jest najbardziej kompetentnym członkiem grupy. Podejście autokratyczne może być dobre, gdy sytuacja wymaga szybkich decyzji i zdecydowanych działań.
Przywództwo autokratyczne, sprawdza się najlepiej, gdy zespół potrzebuje silnego ukierunkowania i nic chce sam podejmować decyzji. Ten typ przywództwa określa stojące przed zespołem wyzwania i koncentruje zespół na wspólnym celu.
Autokratyczne przywództwo a kultura organizacji
Istnieją organizacje, w których przywództwo autokratyczne jest głęboko zakorzenione w samej organizacji. W takich przypadkach utrzymanie i kontynuowanie autokratycznego przywództwa może być nawet częścią celów organizacji.
Organizacje autokratyczne zakładają i oczekują, że ich liderzy będą przywódcami autokratycznymi w ramach ustalonych zasad i przepisów.
Przywództwo autokratyczne a organizacje wojskowe
Przykładem mogą być organizacje wojskowe. W takim otoczeniu prawdopodobieństwo, że przywódca autokratyczny zostanie zakwestionowany jest znacznie mniejsze i nie musi poświęcać tyle czasu na ugruntowanie swojej pozycji. Przywódca autokratyczny jest usankcjonowany przez organizację i powierzoną mu władzę. Manager zespołu IT jest o wiele bardziej podatny na wyzwania i pytania ze strony podwładnych niż sierżant musztry w wojsku, prawda? Dzieje się tak z powodu autokratycznego przywództwa zakorzenionego w organizacji.
Niektóre cechy przywódcy autokratycznego to m.in:
· Rzadko przyjmuje rady od innych członków zespołu.
· Podejmowanie wszystkich decyzji, zwłaszcza tych ważnych.
· Zniechęcanie do kreatywności i niekonwencjonalnego myślenia.
· Tworzenie zasad i wysoce ustrukturyzowanego środowiska pracy.
· Narzucanie metod i procesów pracy innym członkom zespołu.
Jeśli jesteś na poważnie zainteresowany rozwojem swoich umiejętności przywódczych zapoznaj się z naszą ofertą na szkolenia menedżerskie w języku angielskim , kursy menedżerskie i szkolenia z zarządzania.
Wady przywództwa autokratycznego
Wady przywództwa autokratycznego całkowicie przyćmiewają zalety, co jest dodatkowym powodem, aby unikać stosowania przywództwa autokratycznego, chyba że jest to całkowicie konieczne.
Wady przywództwa autokratycznego to:
1. Wymaga całkowitej kontroli
Przywództwo autokratyczne wymaga kontroli, a mikrozarządzanie jest częścią przywództwa autokratycznego. W końcu skąd można wiedzieć, jakie polecenia wydawać, jeśli nie zna się szczegółów sytuacji i dotychczasowych postępów? Ten aspekt może ograniczyć możliwość wykonania zadań przez członków zespołu, ponieważ będą oni musieli czekać na kolejne dyrektywy od lidera - w ten sposób lider staje się wąskim gardłem.
2. Brak uprawnień
Brak uprawnień wśród członków zespołu oznacza, że nawet decyzje na niskim szczeblu wymagają wkładu lidera, co zagraża produktywności procesu. Co więcej, niski poziom uprawnień prowadzi do niskiego zaangażowania pracowników i małej odpowiedzialności. Jeśli pracownik zawsze robi to, co mu się każe, nie będzie czuł się odpowiedzialny za wyniki. Niska odpowiedzialność za decyzje oznacza brak poczucia odpowiedzialności.
3. Silna zależność od umiejętności autokratycznego przywódcy
Kultura i wyniki organizacji zależą od wartości wyznawanych przez przywódcę autokratycznego. Złe wartości prowadzą do złej kultury pracy. Złe decyzje prowadzą do złych wyników. Jeśli osoba o niskich kwalifikacjach i niewielkim doświadczeniu zostanie przywódcą autokratycznym, skutki mogą być katastrofalne. Będzie on podejmował niewłaściwe decyzje, co doprowadzi do złych wyników i w dłuższej perspektywie zagrozi istnieniu organizacji.
Zalety autokratycznego stylu przywództwa
Zalety autokratycznego stylu przywództwa to:
1. Umożliwia szybkie podejmowanie decyzji, ponieważ decyzje podejmuje tylko jedna osoba, tj. lider.
2. Większość podwładnych lubi pracować pod scentralizowaną władzą i ścisłym nadzorem.
3. Ponieważ nie ma konsultacji z podwładnymi, sprawy poufne mogą być utrzymywane w tajemnicy.
4. Ten styl może przynieść pozytywne rezultaty, jeśli potrzebna jest duża szybkość działania.
Czy istnieją alternatywy dla autokratycznego stylu przywództwa?
Nie ma żadnych sztywnych reguł dobrego przywództwa i zarządzania. Większość wspaniałych liderów potrafi łączyć różne style, tworząc z nich charakterystyczne podejście do zarządzania.
Rzadko można znaleźć skutecznego menedżera lub lidera, który stosuje tylko jeden styl, aby osiągnąć swoje cele. Najlepsi liderzy potrafią zmieniać swoje podejście do różnych scenariuszy w zależności od potrzeb.
Na przykład założyciel na bardzo wczesnym etapie rozwoju firmy, który wciąż opracowuje koncepcję, może być bardziej leseferystyczny w swoim podejściu do zarządzania zespołem. Może tak postępować, ponieważ taki styl sprzyja kreatywności i swobodnemu przepływowi pomysłów.
Musiałby jednak stosować autokratyczny lub autorytarny styl przywództwa, gdyby inwestorzy wyznaczyli mu termin na stworzenie czegoś lub gdyby pojawiły się istotne problemy, które należałoby rozwiązać.