Kreatywność
Kreatywność (zwana również twórczością), to termin wieloznaczny. O kreatywności mówi się w kontekście biznesowym, znaczeniu cech osobowości, stylu życia rozwoju osobistego, procesów poznawczych, treningów i szkoleń, jak również rozwiązywania problemów zarówno w pracy jak i w życiu prywatnym.
Kreatywność do modne słowo. Ale co dokładnie oznacza kreatywność?
Kreatywność definicja
Według R. Luecke kreatywność jest to proces rozwijania i wyrażania nowatorskich idei w celu rozwiązania problemów lub zaspokojenia potrzeb. Jest zatem nie tyle talentem, ile celowym zamiarem wytwarzania innowacji. Na kreatywność składają się : wiedza, umiejętności twórczego myślenia oraz motywacja.
„Kreatywność to myślenie nieschematyczne, dywergencyjne (poszukujące wielu możliwości rozwiązania problemu), wykorzystujące wiedzę, informacje z różnych dziedzin i źródeł informacji do tworzenia nowych, oryginalnych rozwiązań”.
Według Steina natomiast kreatywność to „ proces prowadzący do nowego wytworu, który jest akceptowany jako użyteczny lub do przyjęcia dla określonej grupy osób”.
E. Nęcka zjawisku kreatywności przypisuje występowanie czterech poziomów twórczości):
1) Twórczość płynna – najniższy poziom kreatywności obejmujący wrodzone cechy. Bazuje na założeniu, że każdy człowiek jest twórczy, a pomysłowość w tym poziomie odnosi się do tworzenia nowych rozwiązań, które będą użyteczne w szczególności dla danej jednostki. W biznesie przykładem twórczości płynnej będzie złamanie rutyny przez pracownika – organizacja swojej pracy w inny, bardziej efektywny sposób.
2) Twórczość skrystalizowana – nie ogranicza się do produkowania nowych pomysłów, ale również skupia na definiowaniu problemu do rozwiązania. Jest działaniem zamierzonym i trwa dłużej, a w związku z tym wymaga od twórcy wytrwałości i umiejętności automotywacji. W biznesie przykładem będzie tworzenie strategii rozwoju firmy.
3) Twórczość dojrzała – ujawnia się jako efekt zdobytej wiedzy i doświadczeń. Związana jest z dłuższym okresem ( ok. 10 lat) potrzebnym do zdobycia wiedzy na poziomie specjalisty w danej dziedzinie. W biznesie przykładem korzystania
z tego poziomu kreatywności będą konsultacje pomysłów i działań z doradcami (ekspertami) spoza firmy.
4) Twórczość wybitna – to twórczość dojrzała, która jest wysoko oceniania przez otoczenie. To pomysły wdrożone, skuteczne i rozsławione.
Ludzie kreatywni cechują się:
1) skłonnością do zjawisk skomplikowanych – ciekawością zgłębiania trudnych sytuacji i dążeniem do ich zrozumienia;
2) zainteresowaniem pracą i dążeniem do sukcesu – ambicją i wysoka motywacją wewnętrzną, oraz samodyscypliną;
3) wytrwałością w dążeniu do celu, pokonywaniu ewentualnych trudności;
4) niezależnością oceny – samodzielnością we wnioskowaniu, niechęcią do populizmu, zaufaniem do własnych opinii i osądów;
5) tolerancją wobec sytuacji dwuznacznych - traktowaniem niejednoznaczności jako wyzwania;
6) potrzebą autonomii – umiejętnością samodzielnej organizacji czasu
i miejsca pracy, umiejętnością ustalania priorytetów działania;
7) orientacją na ryzyko – skłonnością do podejmowania ryzyka, ciekawością zastosowania nowych rozwiązań, wysoką tolerancją na zmiany[1].
P. Sloane opracował dziesięć sposobów na zniszczenie kreatywności w organizacji. Według Sloana są nimi:
1) Krytyka i zbyt szybkie negatywne ocenianie pomysłów.
2) Zakaz przeprowadzanie burzy mózgów.
3) Nieodpowiednio dobrany problem do kompetencji pracownika.
4) Skupianie się na efektywności zamiast innowacyjności.
5) Przepracowanie – zwiększanie listy obowiązków pracownika, wydłużanie godzin pracy.
6) Precyzyjne trzymanie się planu działania – brak miejsca na nowatorskie podejście.
7) Karanie pomyłek.
Wspieranie kreatywności i twórczości w organizacji wiąże się również z odpowiednią polityką kadrową.
Polityka ta powinna stawiać na budowanie i najlepsze wykorzystanie kapitału ludzkiego. Zatem ważnymi staja się takie czynniki jak : wykształcenie, kwalifikacje i kompetencje pracowników, ich zaangażowanie, postawy i zachowania. Managerowie budując atmosferę innowacji powinni zadbać o stosowny dobór pracowników, ekspertów, specjalistów, potrafiących dostrzegać i rozwiązywać nietypowe problemy, umiejących współpracować w zespołach, przygotowanych do działania również w sytuacjach konfliktowych, lubiących wyzwania i ryzyko, otwartych na opinie i oceny innych. Kluczowe są również szkolenia dla liderów z zakresu kreatywności.
Zachęcam Cię do dowiedzenia mojego bloga o zarządzaniu i przywództwie
Jak być pewnym siebie i uporać się z niską samooceną?
Jak rozwiązywać problemy? Pytania ułatwiające rozwiązywanie problemów
Jak zwiększyć wydajność. 14 kluczowych kroków ku większej wydajności i skuteczności.
Jak się zmotywować mając przed sobą duży cel?