Apatia
Co to jest Apatia?
Chociaż wiele osób może mieć krótkie okresy apatii w niektórych momentach życia (np. wzruszenie rozczarowaniem lub uczuciem "nie można przeszkadzać"), to apatia w sensie medycznym jest uważana za zespół długotrwały, zazwyczaj związany z określonymi stanami lub zaburzeniami psychicznymi
Apatia jest definiowana jako utrata zainteresowania w odniesieniu do sytuacji społecznych lub emocjonalnych (stan obojętności). Apatia jest przedstawiana jako brak poczucia, zainteresowania lub jakiejkolwiek szczególnej troski o daną sytuację lub życie w ogóle.
Szczególne objawy apatii obejmują:
Brak lub tłumienie emocji, uczucia, troski lub pasji
Brak motywacji (do zrobienia lub uzupełnienia czegokolwiek) - słabsza forma awansu
Brak sensu lub celu - ale nie depresja (tj. bezwartościowość i beznadzieja)
Ospałość/niski poziom energii i pasywność
Oderwanie od życia i wydarzeń osobistych - bardzo powszechne w demencji
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) do optymalnego stanu zdrowia zalicza się "bycie w stanie, który maksymalizuje nasz potencjał wzrostu fizycznego i psychicznego/emocjonalnego". Apatia nie mieści się zatem w definicji optymalnego zdrowia podanej przez Światową Organizację Zdrowia.
Apatia różni się od zmniejszenia emocjonalnej manifestacji lub ekspresji (emocjonalne stępienie), w przypadku gdy osoby nie wyrażają swoich uczuć lub emocji, choć sama emocja nie jest wewnętrznie ograniczona. Apatia, poważny brak motywacji/inicjatywy lub zmniejszona skłonność do wykonywania lub uzupełniania zadań, w pewnym stopniu nakładają się na siebie. Chociaż z apatią, jeśli istnieje prawdziwe zagrożenie lub prawdziwe konsekwencje, ludzie często tymczasowo zmieniają swoje zachowanie. Osoby z zachciankami (powszechnymi w schizofrenii i niektórych formach depresji) mogą w ogóle nie zmieniać swoich zachowań.
Apatia, ciągłe zmęczenie i senność - co powoduje stan apatii
Przewlekła lub skrajna apatia w kilku obszarach życia może wskazywać na podstawowy stan zdrowia. Na przykład, apatia może być powszechna u osób, które doświadczają następujących schorzeń:
Depresja: Apatia jest częstym objawem depresji. Osoby, które doświadczają depresji, mogą nagle poczuć się niezainteresowane zajęciami, które kiedyś im się podobały.
Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne (OCD): Osoby z tendencjami obsesyjno-kompulsyjnymi mogą odczuwać obojętność wobec swojego hobby, kiedy ich przymus przejmuje ich życie.
Lęk: Osoby z lękiem mogą być tak skoncentrowane na swoich obawach, że nie są w stanie zainteresować się hobby i interakcjami społecznymi, z których wcześniej korzystały.
Demencja: Obecne badania wiążą apatię z chorobami powodującymi demencję, takimi jak choroba Alzheimera. Apatia może również pogłębić istniejącą wcześniej demencję.
Poważna apatia może utrudniać ludziom osiągnięcie sukcesu w miejscu pracy, utrzymanie zdrowych relacji oraz utrzymanie dobrego stanu zdrowia fizycznego i emocjonalnego.
Ponadto, nagła lub niewytłumaczalna apatia może być oznaką leżącego u jej podstaw problemu zdrowia psychicznego lub fizycznego. Rozmowa z lekarzem lub terapeutą jest dobrym pierwszym krokiem w kierunku przezwyciężenia apatii i poczucia się bardziej sobą.
Zmęczenie senność osłabienie brak energii - jak sobie z tym poradzić
Leczenie apatii jest najczęściej uzależnione od tego, czy istnieje ona sama, czy też jest objawem innego schorzenia. Apatia spowodowana podstawową kwestią zdrowotną może być najskuteczniej rozwiązana przez lekarza lub pracownika służby zdrowia.
Osoby doświadczające apatii mogą mieć trudności z pokonaniem uczucia obojętności. Ważnym pierwszym krokiem w walce z apatią, która pojawia się sama lub jako objaw choroby psychicznej, jest zidentyfikowanie wszelkich możliwych czynników wyzwalających lub przyczyn oraz dokonanie korekt w celu wyeliminowania tych czynników z życia.
Apatia a rutyna
Zmiana codziennej rutyny poprzez dodanie nowych czynności i zaplanowanie wystarczającej ilości wydarzeń, aby wypełnić dzień, może również pomóc w utrzymaniu aktywności umysłu i zapobiec apatii. Człowiek może też stawiać sobie małe cele i ukierunkowywać osobiste obszary siły na te cele lub stawiać sobie większy cel, aby pracować powoli.
Apatia a terapia
Terapia może pomóc ludziom określić, co wywołuje ich apatię. Kiedy terapeuta pomaga osobie określić pewne potencjalne przyczyny apatii, może współpracować z klientem w celu opracowania strategii przezwyciężania apatii.
Na przykład, ktoś może uczęszczać na terapię apatii wywołanej przez lęk społeczny. Spotkanie pomogą określić, że np. w ich przypadku, apatia jest spowodowane przez unikanie i blokowanie niewygodnych uczuć, które pojawiają się, gdy uczestniczą w wydarzeniach społecznych, a następnie można pracować z terapeutą w nauce umiejętności przetwarzania trudnych uczuć związanych z lękiem społecznym.
Apatia źródła naukowe
American Psychological Association. (2009). APA concise dictionary of psychology. Washington, DC: American Psychological Association.
Davenport, B. (2013, April 28). 10 ways to snap out of apathy. http://www.barriedavenport.com/2013/04/28/10-ways-to-snap-out-of-apathy
Schuyler, D. (2007, October 1). Recognition of apathy as marker for dementia growing. Psychiatric Times, 3. https://www.psychiatrictimes.com/dementia/recognition-apathy-marker-dementia-growing
Societal apathy. (n.d.). http://publicsphereproject.org/content/societal-apathy
