Globalizacja wady i zalety
Globalizacja wady i zalety
Globalizacja ogranicza i znosi bariery fizyczne, technologiczne, polityczne i społeczne pomiędzy państwami tworząc zintegrowany rynek globalny. Słowo globalizacja dość często bywa zastępowane takimi terminami jak internacjonalizacja, integracja społeczna czy transnacjonalizacja gospodarki.
Pojęcia te jednak mają nieco odmienne znaczenia. Internacjonalizacja gospodarki w tradycyjnym rozumieniu tych słów oznacza rozwój stosunków międzynarodowych względnie niezależnymi gospodarkami oraz przedsiębiorstwami narodowymi[1]. Jest to więc proces ilościowy odnoszący się do wzrostu handlu zagranicznego lub przepływu kapitału. Integracja gospodarcza natomiast to element globalizacji. Podczas procesu globalizacji następuje integracja rynków, gospodarek oraz podmiotów gospodarczych. Transnacjonalizacja gospodarki natomiast to stopień „powiązań gospodarki z gospodarką światową głównie przez działanie korporacji transnarodowych”[2].
Współczesna globalizacja znacznie różni się od wcześniejszych form umiędzynaradawiania życia gospodarczego.
Cechuje ja rosnąca mobilność kapitału i dóbr, towarzyszy jej postęp techniczny dokonujący się na niespotykaną dotąd skalę, gwałtownie spadają koszty transakcyjne gospodarczej współpracy z zagranica, zmniejsza się znaczenie odległości geograficzne i różnic stref czasowych. Firmy funkcjonujące w warunkach globalizacji gospodarki światowej powinny efektywnie wykorzystać wszystkie istniejące możliwości, jakie stwarzają procesy globalizacyjne. Szkolenia z komunikacji międzykulturowej są tu niezbędne. Przedsiębiorstwa szukać mogą, zatem swojej przewagi w walce konkurencyjnej poprzez wprowadzenie strategii internacjonalizacji swojej działalności. Wejście na rynki zagraniczne może znacznie poprawić pozycję konkurencyjną przedsiębiorstwa.
Poprawne wejście na rynki zagraniczne wymaga znajomości wielu aspektów międzynarodowego biznesu. Jednym z nich są kulturowe różnice w negocjacjach międzynarodowych.
Zalety globalizacji
Zwolennicy globalizacji twierdzą, że ma ona potencjał, by uczynić ten świat lepszym miejscem do życia i rozwiązać niektóre głęboko zakorzenione problemy, takie jak bezrobocie i ubóstwo.
1. Wolny handel ma zmniejszyć bariery, takie jak cła, podatki od wartości dodanej, dotacje i inne bariery między narodami. Nie jest to prawdą. Nadal istnieje wiele barier dla wolnego handlu. Historia Washington Post mówi, że "problem polega na tym, że duże kraje G20 dodały od 2008 roku ponad 1200 restrykcyjnych środków w zakresie eksportu i importu".
2. Zwolennicy globalizacji mówią, że globalizacja to wolny handel, który promuje globalny wzrost gospodarczy; tworzy miejsca pracy, czyni przedsiębiorstwa bardziej konkurencyjnymi i obniża ceny dla konsumentów.
3. Konkurencja między krajami ma doprowadzić do spadku cen. W wielu przypadkach nie jest to skuteczne, ponieważ kraje manipulują swoją walutą, aby uzyskać przewagę cenową. 4. Daje ona również krajom biednym, poprzez napływ kapitału zagranicznego i technologii, szansę na rozwój gospodarczy, a poprzez szerzenie dobrobytu stwarza warunki, w których może kwitnąć demokracja i poszanowanie praw człowieka. Jest to odwieczny cel, który nie został osiągnięty w większości krajów.
4. Większość ludzi postrzega szybkie podróże, masową komunikację i szybkie rozpowszechnianie informacji przez Internet jako korzyści z globalizacji.
5. Pracownicy mogą przenosić się z kraju do kraju, aby sprzedawać swoje umiejętności. To prawda, ale może to powodować problemy z istniejącą siłą roboczą i presję na obniżanie płac.
6. Dzielenie się technologią z krajami rozwijającymi się pomoże im w rozwoju. To prawda dla małych krajów, ale kradzież technologii i własności intelektualnej stała się dużym problemem
7.Firmy międzynarodowe inwestujące w biznes w innych krajach zapewniają zatrudnienie ludziom i często wydobywają ich z ubóstwa.
Wady globalizacji
1.Duże międzynarodowe korporacje mają możliwość wykorzystywania rajów podatkowych w innych krajach w celu uniknięcia płacenia podatków.
2. Korporacje wielonarodowe są oskarżane o niesprawiedliwość społeczną, niesprawiedliwe warunki pracy (w tym płace za pracę niewolniczą, warunki życia i pracy), jak również o brak troski o środowisko, niewłaściwe zarządzanie zasobami naturalnymi i szkody ekologiczne.
3. Korporacje wielonarodowe, które wcześniej ograniczały się do działalności komercyjnej, coraz częściej wpływają na decyzje polityczne. Wiele osób uważa, że istnieje zagrożenie, że korporacje będą rządzić światem, ponieważ w wyniku globalizacji zdobywają władzę.
4. Budowanie produktów za granicą w krajach takich jak np. Chiny naraża technologie na ryzyko ich kopiowania lub kradzieży.
Globalizacja a populizm
Po II wojnie światowej społeczność międzynarodowa zebrała się, aby zbudować wspólną przyszłość. Teraz musi to zrobić ponownie. Ze względu na powolne i nierównomierne ożywienie w dekadzie po światowym kryzysie finansowym, znaczna część społeczeństwa stała się niezadowolona i rozgoryczona, nie tylko polityką i politykami, ale także globalizacją i całym systemem gospodarczym, który jest jej podstawą. W erze powszechnego braku bezpieczeństwa i frustracji populizm staje się coraz bardziej atrakcyjny jako alternatywa dla status quo.
Globalizacja a globalizm
Jednak dyskurs populistyczny wymyka się - i często myli - merytorycznym rozróżnieniom między dwoma pojęciami: globalizacją i globalizmem. Globalizacja jest zjawiskiem napędzanym przez technologię i przepływ idei, ludzi i towarów. Globalizm jest ideologią, która przedkłada neoliberalny porządek globalny nad interesy narodowe. Nikt nie może zaprzeczyć, że żyjemy w zglobalizowanym świecie. Ale to, czy wszystkie nasze polityki powinny być "globalistyczne", jest wysoce dyskusyjne. Przecież ten moment kryzysu postawił ważne pytania o naszą globalną architekturę rządów. Ponieważ coraz więcej wyborców domaga się "przejęcia kontroli" od "globalnych sił", wyzwaniem jest przywrócenie suwerenności w świecie, który wymaga współpracy. Zamiast zamykać gospodarki poprzez protekcjonizm i politykę nacjonalistyczną, musimy stworzyć nowy pakt społeczny między obywatelami a ich przywódcami, tak aby wszyscy czuli się wystarczająco bezpiecznie w domu, by pozostać otwartymi na świat. W przeciwnym razie trwający rozpad naszej tkanki społecznej może ostatecznie doprowadzić do upadku demokracji.
Ponadto wyzwania związane z czwartą rewolucją przemysłową (4IR) zbiegają się w czasie z szybkim pojawieniem się ograniczeń ekologicznych, pojawieniem się coraz bardziej wielobiegunowego porządku międzynarodowego i rosnącymi nierównościami.
Te zintegrowane zmiany wprowadzają w nową erę globalizacji. To, czy poprawi to ludzką kondycję, będzie zależało od tego, czy ład korporacyjny, lokalny, krajowy i międzynarodowy będzie w stanie dostosować się w czasie. Tymczasem kształtują się nowe ramy globalnej współpracy publiczno-prywatnej. Współpraca publiczno-prywatna polega na wykorzystywaniu sektora prywatnego i otwartych rynków do napędzania wzrostu gospodarczego dla dobra publicznego, mając zawsze na uwadze równowagę ekologiczną i integrację społeczną. Aby jednak określić dobro publiczne, musimy najpierw zidentyfikować podstawowe przyczyny nierówności. Na przykład, podczas gdy otwarte rynki i zwiększona konkurencja z pewnością przynoszą zwycięzców i przegranych na arenie międzynarodowej, mogą one mieć jeszcze wyraźniejszy wpływ na nierówności na szczeblu krajowym. Ponadto rosnąca przepaść między prekariatem a uprzywilejowanymi jest wzmacniana przez modele biznesowe 4IR, które często wywodzą się z czynszów z tytułu posiadania kapitału lub własności intelektualnej. Zmniejszenie tej przepaści wymaga od nas uznania, że żyjemy w nowym typie gospodarki opartej na innowacjach i że potrzebne są nowe globalne normy, standardy, polityki i konwencje w celu ochrony zaufania publicznego. Nowa gospodarka już zakłóciła i zreorganizowała niezliczone gałęzie przemysłu oraz zlikwidowała miliony pracowników. Dematerializuje ona produkcję, zwiększając intensywność wiedzy w zakresie tworzenia wartości. Zwiększa konkurencję na krajowych rynkach produktowych, kapitałowych i pracy, a także pomiędzy krajami przyjmującymi różne strategie handlowe i inwestycyjne. I podsyca nieufność, szczególnie wobec firm technologicznych i ich zarządzania naszymi danymi.
Rynek globalny wpłynął na przyśpieszenie obiegu informacji, skrócenie dystansu zarówno czasowego jak i przestrzeni a także na dynamizację przemian społeczno‐gospodarczych. Spowodowało to komplikacje w procesach funkcjonowania wielu podmiotów na rynku gospodarczym. Zmiany dotyczą niemal wszystkich dziedzin funkcjonowania przedsiębiorstw – marketingu, finansów, zarządzania zasobami ludzkimi, zarządzania wiedzą, prawa itd.
Kraje, regiony i przedsiębiorstwa są ze sobą tak ściśle powiązane gospodarczo jak nigdy dotąd.
W miarę intensyfikacji walki konkurencyjnej, wzrastania niepewności co przyniesie jutro oraz redukcji cyklu życia produktów, coraz bardziej zwiększa się rola zarządzania międzykulturowego. Zintegrowanej gospodarce systemu światowego towarzyszy różnorodność systemów społecznych i kulturowych. Zatem problem odnalezienia się w owej różnorodności człowieka zajmującego się profesjonalnie sferą ekonomii jest jednym z najistotniejszych wyzwań, wobec których stać będą specjaliści do spraw zarządzania.
Globalne zmiany na świecie, zmiany w aktywności politycznej, gospodarczej i biznesowej, a także rozwój technologii, transportu i komunikacji wymuszają na przedsiębiorstwach walkę o przetrwanie, zmianę strategii i wyjście poza granice własnego kraju. Ograniczony rynek, presja konkurencyjna, popyt na tańsze zasoby i ogólnie cała dynamika świata ponowoczesnego, zmuszają liderów biznesu do przeniesienia punktu ciężkości z tradycyjnych celów na alternatywne środki skutecznego biznesu i wejścia na rynki globalne w celu uzyskania przewagi konkurencyjnej.
Rozwój międzynarodowej działalności gospodarczej zbiegł się z szeroko rozpowszechnionym zjawiskiem globalizacji rynków (Cavusgil, Knight i Riesenberger, 2008).
Globalizacja rynków odnosi się do rosnącej integracji gospodarczej i rosnącej współzależności krajów w obrębie całego globu. Umiędzynarodowienie firm odnosi się do tendencji tychże do systematycznego zwiększania międzynarodowego zasięgu swojej działalności, natomiast globalizacja to makrotrend intensywnych relacji gospodarczych między krajami świata.
Globalizacja rynków zachęca firmy do umiędzynarodowienia i do znacznego zwiększenia wolumenu i rodzajów transgranicznych transakcji dotyczących towarów, usług i kapitału. Ponadto globalizacja prowadzi do szybkiego upowszechniania produktów, technologii i wiedzy na świecie, niezależnie od ich pochodzenia. Proces globalizacji jest procesem naturalnym, będącym wynikiem narastającego i przyspieszonego procesu uogólniania charakteru i procesu produkcji.
Rozwój nauki, inżynierii i technologii oraz ekspansja rynków towarów na całym świecie prowadzą do umiędzynarodowienia rozwoju gospodarczego i finansowego oraz globalnego rozpowszechnienia tych idei. Globalizacja jest rozumiana jako proces prowadzący do większej integracji gospodarczej gospodarek narodowych, jako proces fragmentacji gospodarki światowej i gospodarki międzynarodowej; jest procesem otwierania gospodarek narodowych poprzez zniesienie granic gospodarczych i finansowych, a tym samym ich transformacja w międzynarodowy rynek ekonomiczno-finansowy (Jovanovski, 2007). Globalizacja to ogólnoświatowy trend, w wyniku którego gospodarki na świecie tracą swoje granice i zlewają się ze sobą.
Firmy nie są już uwięzione w swoich granicach i mogą realizować szeroką gamę działań biznesowych na całym świecie. Wiele firm obecnych na rynkach globalnych pozyskuje surowce lub prowadzi prace badawczo-rozwojowe na całym świecie. Bariery handlowe kruszeją, a światowy handel towarami i usługami między krajami rośnie szybciej niż produkcja krajowa.
W efekcie wielu firm nie stać na luksus zakładania, że sukces rodzimego rynku doprowadzi do długoterminowej rentowności (Cullen i Parboteeah, 2010). Przepływ pieniędzy przez granice państw jest swobodniejszy, firmy poszukują lepszych stóp finansowania w skali globu, a inwestorzy na całym świecie szukają korzystniejszego zwrotu z inwestycji. Globalizacja, rozumiana w aspekcie ekonomicznym, ma dwa główne składniki: globalizację rynków i globalizację produkcji.
Globalizacja rynków oznacza połączenie historycznie osobnych rynków krajowych w jeden duży rynek globalny. W ostatnich latach nieustannie dyskutuje się, że gusta i preferencje konsumentów z różnych krajów i narodów zaczynają się ujednolicać na poziomie globalnym, co pomaga wytworzyć rynek globalny.
Firmy oferujące standaryzowane produkty na całym świecie pomagają w tworzeniu tego globalnego rynku. Najpowszechniejszymi światowymi rynkami nie są rynki masowych produktów konsumenckich, ponieważ wciąż istnieją różnice między krajami pod względem gustów i preferencji w tym aspekcie i wciąż ma to wielkie znaczenie jako swego rodzaju hamulec globalizacji. Chodzi tu o rynki dóbr przemysłowych i materiały, na które jest uniwersalne zapotrzebowanie.
Globalizacja produkcji odnosi się do tendencji firm do poszukiwania dostawców towarów i usług na całym świecie w celu wykorzystania międzykrajowych różnic w cenie i jakości czynników produkcji. Firmy robią to, aby obniżyć koszty ogólne, a tym samym poprawić jakość lub funkcjonalność swoich produktów by skuteczniej konkurować (Hill, 2008).
Zmiany, które zachodzą obecnie, nie są odizolowane od konkretnego kraju, branży czy problemu. Są one uniwersalne, a zatem wymagają globalnej reakcji. Brak nowego podejścia opartego na współpracy byłby tragedią dla ludzkości. Aby opracować projekt wspólnej architektury globalnego zarządzania, musimy unikać pogrążania się w obecnym momencie zarządzania kryzysowego. Konkretnie, zadanie to będzie wymagało dwóch rzeczy od społeczności międzynarodowej: szerszego zaangażowania i zwiększonej wyobraźni. Zaangażowanie wszystkich interesariuszy w trwały dialog będzie miało kluczowe znaczenie, podobnie jak wyobraźnia do myślenia systemowego, wykraczającego poza własne, krótkoterminowe rozważania instytucjonalne i krajowe.
Dobrego dnia.
Michał
Autor: dr Michał Chmielecki, prof.
Od ponad 15 lat doradzam firmom, prowadzę warsztaty i coaching w zakresie kompetencji przywódczych. Mam nadzieję, że Projekt Przywództwo pomoże Ci rozwijać wiedzę w zakresie komunikacji i przywództwa oraz zainspiruje Cię do wdrażania zmian i ciągłego rozwoju.
P.S. Jak zawsze zapraszam Cię do dołączenia do moich kanałów w mediach społecznościowych. Dziękuję za poświęcony czas.
Zachęcam Cię do dowiedzenia mojego bloga o zarządzaniu i przywództwie
Jak być pewnym siebie i uporać się z niską samooceną?
Jak rozwiązywać problemy? Pytania ułatwiające rozwiązywanie problemów
Jak zwiększyć wydajność. 14 kluczowych kroków ku większej wydajności i skuteczności.
Jak się zmotywować mając przed sobą duży cel?
6 rzeczy, których nigdy nie warto robić
Jak wyglądać na pewnego siebie?
Globalizacja wady i zalety literatura
[1] St. Miklaszewski (red.), MSG u progu XXI w., Difin, W-wa 2003, s.17
[2] B.Liberska(red.) Globalizacja: Mechanizmy i wyzwania, op.cit., s. 19
Gobalizacja kwartalniki naukowe